Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał kolejne ekspertyzy naukowe dotyczące hodowli zwierząt. Tym razem skupił się na cielakach oraz na krowach mlecznych, przepiórkach, gęsiach i kaczkach. Zaleca w nich odejście od hodowli klatkowej – uwięzi dla krów, kojców dla cielaków i klatek dla przepiórek, gęsi i kaczek. 

Koniec Epoki Klatkowej

W Unii Europejskiej trwają prace nad rewizją przepisów prawa dotyczącego dobrostanu zwierząt. Jedną z proponowanych zmian jest wprowadzenie zakazu stosowania klatek w hodowli zwierząt. Ta propozycja to rezultat zarejestrowanej we wrześniu 2018 r. przez Compassion in World Farming Europejskiej Inicjatywy Obywatelskiej „Koniec Epoki Klatkowej”. Była to pierwsza z inicjatyw dotyczących zwierząt hodowlanych, która przekroczyła próg 1 miliona zdobytych podpisów.

Kura nioska w systemie klatkowym
Fot. Konrad Łoziński. Kura nioska w systemie klatkowym.

Podczas swoich prac Komisja Europejska zażądała od Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności sporządzenia raportu opisującego obecnie istniejące systemy hodowli, ich wpływ na dobrostan zwierząt oraz związane z tym niebezpieczeństwa. Poproszono też o zaproponowanie zmian, które mogłyby poprawić dobrostan zwierząt hodowlanych.

W lutym br. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności wydał ekspertyzę dotyczącą hodowli kur niosek i brojlerów, czyli kurczaków hodowanych na mięso, która wieńczy wielomiesięczną pracę naukowców. O tej ekspertyzie przeczytać możesz tutaj: Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności zaleca odejście od hodowli klatkowej i ras szybko rosnących

Od tego czasu Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności wydał trzy kolejne ekspertyzy – na temat cieląt, a także o krów mlecznych, kaczek, gęsi i przepiórek.

Czy cielaki powinny być izolowane w klatkach?

Zidentyfikowano kilka zagrożeń związanych z obecnym systemem utrzymania cieląt, począwszy od chorób układu oddechowego i żołądkowo-jelitowego, po niezdolność do wykonywania naturalnych zachowań, po doświadczanie stresu grupowego.

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) rekomenduje trzymanie cieląt w grupach i umożliwienie im kontaktu z matkami, a dokładniej:

  • grupowe trzymanie od pierwszego tygodnia życia (od 2 do 7 cieląt) i trzymanie ich w stabilnych grupach,
  • zwiększona przestrzeń – zaleca się 20 m², aby cielęta mogły w pełni wyrażać swoje gatunkowe potrzeby behawioralne, a 3 m³ to minimum zalecane na cielę (wszystkie w pomieszczeniach grupowych).
Cielę i mama-krowa
Fot. Konrad Łoziński. Cielę i mama-krowa.

Niestety, chociaż dostępne dane naukowe wskazują na potrzebę dłuższego okresu kontaktu krowy z cielęciem i zacieśniania więzi, EFSA przyjęła konserwatywne podejście, zalecając jedynie co najmniej 24-godzinny kontakt krowy z cielęciem. 

Kontakt krowy i cielęcia może zmniejszyć stres zarówno dorosłych samic, jak i cieląt, zwiększa witalność i odporność cieląt oraz prowadzi do zwiększenia przyrostu ich masy ciała. Co więcej, w dłuższej perspektywie zapewnia cielętom lepsze zachowania społeczne, które utrzymują się aż do wieku dorosłego. Prowadzi to również do zwiększonej ekspresji pozytywnych zachowań dla obu stron. Eurogroup for Animals zaleca, aby kontakt między cielęciem a matką był dozwolony przez co najmniej pierwsze osiem tygodni życia. 

Cierpienie krów mlecznych

Wystarczająca przestrzeń do ruchu i odpoczynku jest ważnym czynnikiem wpływającym na dobrostan krów mlecznych. Dowody naukowe wskazują, że krowy na stałe uwiązane w oborach mają obniżony dobrostan i ekspertyza EFSA odradza stosowanie tej praktyki. Każda krowa powinna mieć dostęp do całkowitej przestrzeni wewnątrz budynku – w tym miejsca do leżenia – o powierzchni co najmniej 9 m2.

Inne zalecenia obejmują: zapewnienie krowom mlecznym dostępu do pastwisk z osuszonymi i zacienionymi obszarami, regularne monitorowanie pod kątem kulawizn, chorób i zaburzeń metabolicznych oraz stosowanie szczotek we wszystkich luźnych systemach utrzymania (tj. systemach, w których krowy nie są przywiązane), aby umożliwić krowom wykonywanie naturalnych zachowań, takich jak drapanie i pielęgnacja ciała. Jeśli krowy są trzymane w boksach, powinny mieć zapewnioną indywidualną przestrzeń i wystarczająco grubą ściółkę.

Klatki złe nie tylko dla kur, ale też gęsi, kaczek i przepiórek

W hodowli gęsi, kaczek i przepiórek także zidentyfikowano kilka zagrożeń, które mają negatywny wpływ na dobrostan ptaków.

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności odradza stosowanie klatek dla kaczek, gęsi i przepiórek. Przypominamy, że w Polsce już teraz nielegalne jest stosowanie klatek dla kaczek i gęsi.

EFSA zaleca zapewnienie ptakom większej przestrzeni i wzbogaconych wybiegów. Inne zalecenia obejmują potrzebę zapewnienia:

  • ptakom wodnym – otwartej wody do kąpieli lub zanurzania głowy,
  • przepiórkom – obszarów i drobnego materiału do kąpieli pyłowych, 
  • solidnych podłóg ze ściółką i szorstkimi materiałami, aby umożliwić ptakom eksplorację i żerowanie, 
  • urządzeń lęgowych dla ptaków składających jaja.

Nauka stoi po stronie zwierząt

Ekspertyza opiera się na danych zebranych przez ostatnią dekadę. Wnioski naukowców są jednoznaczne: aby zapewnić zwierzętom odpowiedni poziom dobrostanu, należy bezwzględnie odejść od hodowli klatkowej.

Źródła:
– https://www.efsa.europa.eu/en/news/efsa-better-housing-needed-dairy-cows-ducks-geese-and-quail-improve-welfare
– https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/7896
– https://www.eurogroupforanimals.org/news/efsa-opinions-welfare-calves