Europejska Inicjatywa Obywatelska „End the Cage Age – Koniec Epoki Klatkowej” odniosła sukces! 30.06.2021 Komisja Europejska poinformowała o planie wprowadzenia zakazu hodowli klatkowej na terenie Unii Europejskiej. Wniosek ustawodawczy pojawi się przed końcem 2023 roku i wpłynie na życie ponad 300 milionów zwierząt.

Jakie zmiany nastąpią?

Przełomowa decyzja Komisji obejmuje stopniowe wycofywanie i – ostatecznie – całkowity zakaz stosowania systemów klatkowych w hodowli wszystkich zwierząt wymienionych w Inicjatywie. Zmiany będą dotyczyły kur niosek, brojlerów, królików, gęsi, kaczek i przepiórek hodowanych w klatkach oraz macior trzymanych w kojcach porodowych i inseminacyjnych, a także cieląt separowanych w indywidualnych zagrodach. Zapowiedziano też pomoc finansową dla hodowców, którzy będą musieli zmodyfikować swoje gospodarstwa.

Usłyszeliśmy obawy milionów ludzi dotyczące warunków życia zwierząt gospodarskich i odpowiemy na nie

Wiceprezes Komisji Europejskiej Věra Jourová [1].
fot. Andrew Skowron

Kolejne kroki

Ostateczne sformułowanie nowych przepisów nastąpi w roku 2023. Zaczną one obowiązywać w roku 2027 – rozpocznie się wtedy okres przejściowy, zapewniający możliwość dostosowania się do nowych norm przez wszystkich uczestników przemysłu hodowlanego. Zanim to nastąpi, planowane są działania takie jak:

  • kontrola sprawności obecnych przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt (zarówno w hodowlach, jak i podczas transportu) – rozpoczęta już w ramach strategii Od pola do stołu,
  • konsultacje społeczne na początku 2022 roku,
  • ocena konsekwencji społeczno-ekonomicznych i środowiskowych planowanego zakazu.

Obecna sytuacja zwierząt

Według Compassion in World Farming tylko 18% zwierząt w Polsce hodowanych jest bez użycia klatek [2]. Spośród gatunków zwierząt, które obejmuje Inicjatywa, w Polsce najwięcej hoduje się w klatkach kur. Według danych Głównego Inspektoratu Weterynarii w lutym 2021 roku w chowie klatkowym utrzymywanych było ponad 40 milionówkur niosek [3]. A jak wygląda sytuacja kur w Europie? W Luksemburgu, Szwajcarii i Austrii nie produkuje się już jaj w hodowli klatkowej, w Czechach zakaz hodowli klatkowej wchodzi w życie od 2027 roku, w Niemczech – od 2025 roku, w Regionie Walońskim Belgii – od 2028 roku. W Słowacji rząd i organizacje branżowe podpisały memorandum o zaprzestaniu wykorzystywania klatek w hodowli kur do 2030 roku. Dodatkowo we Francji rząd zadeklarował wycofanie ze sklepów jajek pochodzenia klatkowego do 2022 roku. Zakaz klatkowej hodowli kur planuje również Dania, jednak nie wyznaczono jeszcze konkretnej daty.

Konrad Łoziński

Jakie wsparcie dostaną rolnicy?

Wspomóc i zachęcić rolników do przestawienia się na obiekty bardziej przyjazne zwierzętom i zgodne z nowymi normami ma Wspólna Polityka Rolna. Ponadto państwa członkowskie mogą wspierać hodowców, korzystając z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji oraz Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Tak pisze na ten temat Komisarz ds. Rolnictwa i Rozwoju Wsi Janusz Wojciechowski na Twitterze: – Jakiekolwiek zmiany zostaną wprowadzone, będzie trzeba zapewnić odpowiednie okresy przejściowe, które dadzą rolnikom wystarczającą ilość czasu na dostosowanie się, a także zachętę. Rolnicy nie powinni sami pokrywać kosztów transformacji. Ponieważ jest to żądanie społeczne, społeczeństwo powinno wspierać naszych rolników.

Zwierzęta są istotami zdolnymi do odczuwania i ponosimy moralną, społeczną odpowiedzialność za zapewnienie im takich warunków w gospodarstwach, które to odzwierciedlają. […] Nasze zobowiązanie jest jasne: stopniowe wycofywanie klatek dla zwierząt gospodarskich będzie częścią naszych działań w ramach strategii „Od pola do stołu” i doprowadzi do bardziej zrównoważonego rolnictwa i systemów żywnościowych

Stella Kyriakides, Komisarz ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności

A co z importem?

Bardzo ważną kwestią, w której Komisja Europejska jeszcze się nie wypowiedziała, pozostają produkty importowane do krajów UE. Jak pisze na Twitterze Janusz Wojciechowski: – Musimy również upewnić się, że importowane produkty odzwierzęce zostały wyprodukowane zgodnie z tymi samymi normami dobrostanu zwierząt, które są stosowane przez rolników w UE i które są akceptowane przez naszych obywateli.

Wspólny sukces

Inicjatywa „End the Cage Age” narodziła się w roku 2018 dzięki organizacji Compassion in World Farming. Wsparło ją ponad 170 organizacji prozwierzęcych z całej Europy (w tym Otwarte Klatki), a w Parlamencie Europejskim – Polska, Francja, Grecja, Niemcy, Holandia, Włochy oraz Czechy. Uzyskanie niemal 1,4 miliona podpisów także było wielkim osiągnięciem – nie była to tylko zwykła petycja, należało wpisać dane umożliwiające identyfikację personalną, w tym nr PESEL. Jest to więc ogromny sukces wszystkich obywateli UE, którzy zdecydowali się zaufać organizacjom i podpisać pod tym dokumentem.

Źródła:
[1] https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_21_3297
[2] https://www.endthecageage.eu/europa-bez-klatek-jak-blisko-jestesmy/
[3] https://storage.googleapis.com/otwarteklatki-wp-media/sites/1/2021/03/Raport-JOTZ-2020-V4.pdf