Właśnie ruszyła nasza nowa kampania, której celem jest działanie na rzecz powołania w Polsce urzędu Rzecznika Ochrony Zwierząt.
Dlaczego potrzebny jest Rzecznik Ochrony Zwierząt?
Według badań Eurobarometru aż 86% Polaków uważa, że ochrona dobrostanu zwierząt gospodarskich jest ważną kwestią, a 72% jest zdania, że zwierzęta te powinny być lepiej chronione przez prawo niż obecnie. Mimo że w 1997 r. została uchwalona Ustawa o ochronie zwierząt, która przyniosła pozytywne zmiany, to od tego czasu minęło już ponad 20 lat i należy przyznać, że zmiany dotyczące ochrony zwierząt zachodzą zbyt wolno.
Istnieje także problem ze skuteczną egzekucją praw zawartych w Ustawie. Według danych z raportu Jak Polacy znęcają się nad zwierzętami?, przygotowanego przez Fundację Czarna Owca Pana Kota i Stowarzyszenie Ochrony Zwierząt Ekostraż, w latach 2012-2014 jedynie 19% spraw o przestępstwa przeciwko zwierzętom zakończyło się wniesieniem do sądu aktu oskarżenia, a nawet wtedy najczęściej zasądzoną karą było pozbawienie wolności w zawieszeniu.
Głównym problemem wydaje się brak instytucji, która wystarczająco mocno stałaby na straży przepisów ustawy o ochronie zwierząt. Powinno to stanowić obowiązek Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jednak jego głównym zadaniem jest ochrona interesów ekonomicznych rolników i hodowców, które niestety często stoją w opozycji do interesów zwierząt. Z kolei powiatowi lekarze weterynarii, zajmujący się kontrolą firm i instytucji związanych z chowem i hodowlą zwierząt, często nie mają odpowiednich środków, by skutecznie egzekwować przepisy. Wobec tego niezbędny jest dodatkowy głos w sprawie ochrony zwierząt, by zapewnić jej skuteczność – tym głosem ma być właśnie Rzecznik Ochrony Zwierząt.
Czym ma się zajmować Rzecznik Ochrony Zwierząt?
- kontrolowaniem w jaki sposób działają obecnie istniejące przepisy,
- inicjowaniem zmian prawnych i instytucjonalnych mających na celu poprawę dobrostanu zwierząt (oczywiście sam Rzecznik nie mógłby mieć inicjatywy ustawodawczej),
- opiniowaniem działania innych instytucji publicznych, kiedy ich działanie związane jest z ochroną zwierząt,
- opiniowaniem zmian prawnych związanych dotyczących ochrony zwierząt,
- współpracą z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi, do których celów statutowych należy ochrona praw zwierząt.
Rola i kompetencje Rzecznika Ochrony Zwierząt powinny być podobne do funkcji pełnionych przez innych rzeczników, takich jak m. in. Rzecznik Praw Dziecka czy Rzecznik Praw Konsumenta.
Polskie Towarzystwo Etyczne wskazało kierunek
Obecnie przy Polskim Towarzystwie Etycznym funkcjonuje stanowisko rzecznika do spraw ochrony zwierząt, a obecną rzeczniczką jest adw. Karolina Kuszlewicz. Zadaniem osoby pełniącej tę funkcję jest upowszechnianie w debacie publicznej wartości szacunku i troski wobec zwierząt, a także podnoszenie świadomości prawnej w zakresie ochrony zwierząt, co jest bardzo istotną działalnością, jednak powołanie Rzecznika Ochrony Zwierząt powinno być obowiązkiem państwa, a nie organizacji pozarządowych czy ośrodków akademickich. Polskie Towarzystwo Etyczne wskazało kierunek, jednak celem jest instytucja państwowa powołana na mocy odpowiedniej ustawy. W ciągu roku działania rzeczniczki udało się pokazać, że rzecznictwo na rzecz zwierząt nie tylko działa, ale jest po prostu niezwykle potrzebne. Razem z PTE chcemy rozwinąć ideę takiego rzecznictwa i doprowadzić do powstania ustawy powołującej taki urząd.
mec. Kuszlewicz, prof. Probucka, prof. Elżanowski – O powołaniu instytucji rzecznika praw zwierząt:
Rzecznik Zwierząt w Austrii
W Austrii kampania przeprowadzona przez VGT (Association against Animal Factories) doprowadziła w 1996 r. do utworzenia stanowiska Rzecznika Zwierząt na podobieństwo istniejącego już Rzecznika Obywateli. Osoba zajmująca ten urząd ma reprezentować interes publiczny ochrony zwierząt w sądzie, stanowiąc głos zwierzęcych ofiar i m. in. składać apelację w sytuacji, gdy sprawca znęcania nie zostanie uznany za winnego.
Wierzymy, że wprowadzenie podobnego urzędu w Polsce jest konieczne dla skutecznej ochrony zwierząt.