Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), ciało doradcze Unii Europejskiej w zakresie zagrożeń związanych z produkcją żywności i hodowlą zwierząt, wydał jednoznaczną opinię na temat trzymania świń-matek w kojcach. Według EFSA, świnie-matki powinny być trzymane w grupach, a ograniczające swobodę ruchu kojce porodowe i ciążowe nie powinny być dłużej używane.
Jak hodowane są świnie-matki w UE?
Lochy, czyli świnie-matki, umieszczane są najpierw na etapie wczesnej ciąży na 4 tygodnie w kojcach indywidualnych (inaczej inseminacyjnych), a następnie w kojca porodowych na około tydzień przed porodem i pozostają one w nim do odsadzenia prosiąt, tj. po około 4 tygodniach od porodu. Kojce porodowe zostały wprowadzone do chowu świń w latach 60. XX wieku, celem ograniczenia śmiertelności urodzonych prosiąt poprzez kontrolowanie ruchów loch, poprawy bezpieczeństwa pracowników, oszczędności powierzchni oraz ułatwienia usuwania obornika przez ażurowe panele za zwierzęciem. Niestety jednak stosowanie kojców porodowych wiąże się z szeregiem problemów dobrostanowych świń.
Podpisz apel do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o poparcie unijnego zakazu trzymania zwierząt gospodarskich w klatkach
Po pierwsze, w kojcu porodowym swoboda ruchów świni-matki ograniczona jest do tego stopnia, że może ona jedynie wstać i ponownie się położyć, nie może się obrócić. Powoduje to odleżyny, urazy, a także stres i frustrację. Ograniczone są też silnie instynktowne zachowania – lochy nie mają możliwości budowania gniazda i związanego z tym procesem poszukiwania materiału do jego budowy, kopania i rycia w ziemi. Cierpią na tym również prosięta – z powodu niewystarczającej ilości miejsca mają trudności ze ssaniem mleka, zdarzają się także śmierci prosiąt w wyniku przygniecenia.
Hodowcy, broniąc kojców porodowych, często podają argument, że w systemach wolnostanowiskowych (alternatywnych do kojców porodowych) występuje większa śmiertelność prosiąt. Nie jest to jednak prawda. Łączna śmiertelność prosiąt (martwo i żywo urodzonych) z uwzględnieniem wszystkich przyczyn jest zwykle niższa w systemach wolnostanowiskowych, gdzie ryzyko śmierci z wielu przyczyn innych niż przygniecenie jest znacząco niższe, w porównaniu do systemów z kojcami porodowymi.
Co roku w UE hoduje się ponad 12 milionów macior – około 85% z nich zamkniętych jest w kojcach indywidualnych lub w kojcach porodowych. W Polsce ok. 35% świń-matek trzymanych jest w kojcach indywidualnych, a 44% – w kojcach porodowych. Pozostałe świnie-matki utrzymywane są m.in. hodowane w grupach na czas ciąży i w systemach wolnostanowiskowych na okres porodu.
Ekspertyza EFSA o dobrostanie świń
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), w sierpniu 2022, opublikował opinię naukową na temat dobrostanu świń, która jest pierwszą z kilku opinii na temat dobrostanu zwierząt, jakie zostaną wydane w nadchodzącym roku w kontekście wprowadzania zmian do dyrektywy unijnej dot. ochrony dobrostanu zwierząt. Zawiera ona szczegółowe sugestie dotyczące poprawy dobrostanu wszystkich kategorii świń hodowlanych utrzymywanych w najbardziej powszechnych systemach hodowli stosowanych w Unii Europejskiej.
Najczęstszymi problemami dotyczącymi dobrostanu, zidentyfikowanymi przez EFSA we wszystkich systemach chowu świń, były m.in. stres, uszkodzenia ciała, brak możliwości eksplorowania i swobodnego poszukiwania żywności. Według EFSA, najbardziej istotny jest brak możliwości eksplorowania i swobodnego poszukiwania żywności. Innym wnioskiem z opinii EFSA jest to, że intensywny chów świń w pomieszczeniach zamkniętych jest praktyką, która powoduje najwięcej problemów związanych z dobrostanem.
W kontekście potencjalnego zakazu trzymania świń w kojcach porodowych i indywidualnych, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności jasno stwierdził, że świnie-matki powinny być stale utrzymywane w grupach.
Dlaczego ta ekspertyza jest ważna?
Komisja Europejska pracuje obecnie nad propozycją wniosku ustawodawczego na bazie Europejskiej Inicjatywy Obywatelskiej Koniec Epoki Klatkowej, postulującej wprowadzenie całkowitego zakazu trzymania zwierząt gospodarskich takich jak kury nioski, świnie, króliki czy cielęta w klatkach na terenie całej Unii Europejskiej. Wniosek ustawodawczy ma zostać wydany pod koniec 2023 roku. Nad treścią wniosku pochylać się i dawać uwagi będą Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej, w której zasiadają m.in. krajowi ministrowie rolnictwa.
Ekspertyza Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności, poważanego ciała doradczego Unii Europejskiej, jasno wskazująca na konieczność chowu świń-matek w grupach zamiast w kojcach powinna wskazać decydentom unijnym, że zakaz klatek jest niezbędny dla poprawy dobrostanu świń w Unii Europejskiej.
Chcesz pomóc? Podpisz apel do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o poparcie unijnego zakazu trzymania zwierząt gospodarskich w klatkach
Źródła: