60 mln lat minęło od kiedy droga od wspólnego przodka ludzi i słoni się rozeszła; nadal jednak dzielimy ze słoniami pewne oznaki inteligencji, takie jak empatia i zdolność do złożonej współpracy. Zarówno my, jak i słonie, niezależnie ewoluowaliśmy w kierunku mądrości – przetrwanie w środowiskach obydwu tych gatunków wymaga znaczącego intelektu. W szczególności, złożone myślenie może być konieczne do poruszania się w podobnie złożonym życiu społecznym, w jakim żyją i słonie, i ludzie. Każdy z pewnością słyszał o niesamowitej inteligencji słoni.
Przedstawiamy kilka faktów na jej temat:
1. Wyjątkowa empatia
Według licznych badań, np. międzynarodowej organizacji Think Elephant International, słonie są zdolne do wykazywania empatii na wysokim poziomie. Jako jeden z nielicznych gatunków pocieszają swoich towarzyszy, gdy zauważą ich zdenerwowanie i zaniepokojenie. Wykorzystują wtedy kontakt fizyczny,
a także dźwięki. Do takich zachowań jest zdolna wyłącznie garstka ssaków naczelnych.
2. Niezwykła zdolność współpracy
Wśród wielu gatunków obserwujemy akty, w których zwierzęta działają razem w określonym celu, jednak w znaczącej ilości przypadków jest to działanie oparte na instynkcie. Słonie natomiast wykazują wysoką świadomość takich zachowań; są również zdolne do dostosowania się do panujących warunków
i wymyślania różnych rozwiązań. Współpracę słoni wziął pod lupę badacz Joshua Plotnik, który przez 1,5 roku pracował z grupą 12. słoni w Tajlandii, w Centrum Ochrony Tajskich Słoni. Przykładowo, słonie miały za zadanie zdobyć wspólnie kolbę kukurydzy. Działały w parach, a ich jedynym narzędziem była lina. Gdy zwierzęta pociągały za linę jednocześnie, mogły z łatwością zdobyć przysmak, strącając go
ze stołu, a kiedy zaś jedno z nich zadziałało za wcześnie, lub nie czekając na kompana, wtedy nie zdobywały nic.
“Zauważyliśmy, że słonie czekały po swojej stronie liny nawet do 45 sekund – zrozumiały, że pociągnięcie jej bez pomocy kompana nie przyniosłoby nagrody”, mówi Plotnik.
“To bardzo długi czas oczekiwania dla zwierzęcia, które wie, że nie jest w stanie dosięgnąć nagrody”.
3. Łatwość w rozwiązywaniu problemów
Ich trąba pomaga im odczuwać temperaturę, łamać gałęzie oraz oddychać podczas nurkowania. Uszy natomiast są ogromnymi wachlarzami, dzięki którym schładzają swoje ciała.
4. Potrafią rozpoznać siebie w lustrze!
Jako jedne z 8. gatunków żyjących na Ziemi (wśród nich m.in. ludzie, goryle, delfiny i – co ciekawe – sroki), słonie potrafią rozpoznać swoje odbicie! Dowód na to zobaczcie sami – filmik na ten temat stworzyła wspomniana już wcześniej organizacja Think Elephant International.
https://www.youtube.com/watch?v=-EjukzL-bJc
5. Opłakują zmarłych
Pewnie nieraz słyszeliście, że słonie urządzają zmarłym kompanom pogrzeby. Zdanie to potwierdza opinia Daphne Sheldrick (założycielki schroniska dla słoni i nosorożców w Kenii, znanej m.in. z tego, że ocaliła i wychowała 230 osieroconych słoni, poświęcając im ponad 60 lat życia). Stwierdza ona, że przez śmierć członka stada zwierzęta te niezwykle cierpią i ta właśnie rozpacz może je po prostu zabić.
https://www.youtube.com/watch?v=Ku_GUNzXoeQ
6. Mają niesamowitą pamięć
Jako jeden z licznych dowodów ukazujących wspaniałą pamięć słoni posłużyć może historia dwóch słonic – Shirley i Jenny, które rozpoznały się po ponad 20 latach rozłąki!
https://www.youtube.com/watch?v=lF8em4uPdCg&t=5s
7. Mają największe mózgi spośród wszystkich zwierząt lądowych
8. Własny, niepowtarzalny język
Słonie potrafią podążać swoimi śladami i komunikować się ze sobą ze znacznych odległości: poprzez wołanie, bardzo wrażliwy zmysł węchu oraz tupanie, które wywołuje infradźwięki przenoszone przez powierzchnię Ziemi. Język słoni bada Andrea Turkalo i jej zespół. Nazwała imionami prawie 1000 zwierząt. Od około 20 lat bada te żyjące dziko w lasach Republiki Środkowoafrykańskiej i nazywana jest czasami zaklinaczką słoni; poświęciła i dalej poświęca życie ich obserwacji. W planie zespołu Andrei jest stworzenie “słownika słoni”. Ich zdaniem, większość tych dźwięków jest niesłyszalna dla człowieka,
a czas jaki potrzeba, by rozgryźć skomplikowaną komunikację tych cudownych zwierząt to nawet kilkadziesiąt lat!
Co smutne, według prognoz badaczy w ciągu 50 lat nastąpi wyginięcie słoni żyjących w naturze. Według danych organizacji WWF, za rynkowe zapotrzebowanie na kły afrykańskiego słonia płaci życiem co roku ok. 20 tys. tych zwierząt; nielegalne kłusownictwo jest dla nich największym zagrożeniem. Te udomowione wykorzystywane są przez ludzi do różnych celów: w cyrkach lub do turystycznych przejażdżek. Warto wspierać organizacje, które walczą o los słoni, na przykład wspomniane już wcześniej Think Elephant International i WWF. Oto lista 28 organizacji, które zajmują się słoniami:
https://www.elephantand.co/blogs/blog/world-wide-elephant-charities
Źródła:
http://blogs.scientificamerican.com/brainwaves/2014/02/26/searching-for-the-elephants-genius-inside-the-largest-brain-on-land/
http://thinkelephants.org/
https://www.tvp.info/36793906/zmarla-zalozycielka-schroniska-dla-sloni-i-nosorozcow-w-kenii
https://www.naturalworldsafaris.com/natural-world-heroes/andrea-turkalo
http://mentalfloss.com/article/55640/7-behaviors-prove-elephants-are-incredibly-smart
https://www.youtube.com/watch?v=lSXNqsOoURg
https://www.youtube.com/watch?v=lSXNqsOoURg
https://www.livescience.com/13108-elephants-cooperate-intelligent-behavior.html
Harun Yahya- „świat zwierząt”